UNAIDS ၏ အစီရင်ခံစာသစ်တွင် ရပ်ရွာလူထု၏ အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍနှင့် ငွေကြေးချို့တဲ့မှုနှင့် အန္တရာယ်ရှိသော အတားအဆီးများသည် ၎င်းတို့၏ အသက်ကယ်ခြင်းလုပ်ငန်းကို မည်ကဲ့သို့ အဟန့်အတားဖြစ်စေပြီး အေအိုင်ဒီအက်စ် ရပ်တန့်ခြင်းမှ တားဆီးခြင်းကို မည်ကဲ့သို့ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသည်ကို ဖော်ပြသည်။
လန်ဒန်/ဂျနီဗာ၊ 28 နိုဝင်ဘာ 2023 - ကမ္ဘာ့အေအိုင်ဒီအက်စ်နေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်) နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ UNAIDS သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အခြေခံလူတန်းစားအသိုင်းအဝိုင်းများ၏ စွမ်းအားကို ထုတ်လွှတ်ကာ AIDS တိုက်ဖျက်ရေးကို ဦးဆောင်ရန် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အစိုးရများအား တောင်းဆိုထားသည်။AIDS ကို 2030 ခုနှစ်တွင် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ဖယ်ရှားနိုင်သော်လည်း ရှေ့တန်းရပ်ရွာများသည် အစိုးရများနှင့် အလှူရှင်များထံမှ လိုအပ်သော ပံ့ပိုးကူညီမှု အပြည့်အ၀ ရရှိမှသာ ဖြစ်သည်ဟု UNAIDS မှ ယနေ့ထုတ်ပြန်သော အစီရင်ခံစာသစ်အရ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများကို ဦးဆောင်ခွင့်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။
“ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူ့အဖွဲ့အစည်းများက ၎င်းတို့သည် အဆင်သင့်၊ ဆန္ဒရှိပြီး ဦးဆောင်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း ပြသခဲ့သည်။ဒါပေမယ့် သူတို့အလုပ်မှာ အဟန့်အတားဖြစ်စေတဲ့ အတားအဆီးတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ လိုအပ်ပြီး မှန်ကန်တဲ့ အရင်းအမြစ်တွေကို ရရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်” ဟု UNAIDS ၏ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Winnie Byanyima က ပြောသည်။Winnie Byyanyima) က ပြောသည်။“မူဝါဒချမှတ်သူများသည် ရပ်ရွာလူထုအား ခေါင်းဆောင်များအဖြစ် အသိအမှတ်ပြု ထောက်ခံခြင်းထက် စီမံခန့်ခွဲရမည့် ပြဿနာအဖြစ် ရှုမြင်လေ့ရှိသည်။လမ်းမပေါ်ထွက်မယ့်အစား ရပ်ရွာလူထုက အေအိုင်ဒီအက်စ် ချုပ်ငြိမ်းရေးလမ်းကို မီးထွန်းပေးနေပါတယ်။”
အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း Stop AIDS ၏ ကမ္ဘာ့အေအိုင်ဒီအက်စ်နေ့တွင် လန်ဒန်၌ ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများ တိုးတက်မှုအတွက် တွန်းအားဖြစ်စေနိုင်ပုံကို ပြသထားသည်။
လမ်းများပေါ်၊ တရားရုံးများနှင့် လွှတ်တော်များတွင် လူထုအကျိုးစီးပွားအတွက် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်ခြင်းသည် နိုင်ငံရေးတွင် တော်လှန်ပြောင်းလဲမှုများကို သေချာစေသည်။ရပ်ရွာဆောင်ရွက်မှုသည် HIV ပိုးကူးစက်မှုအများဆုံးနိုင်ငံအများအပြားတွင် ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် တစ်နှစ်လျှင် လူတစ်ဦးလျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၅,၀၀၀ မှ ၂၅,၀၀၀ အထိ အထွေထွေ HIV ဆေးဝါးများ လက်လှမ်းမီနိုင်စေရန် အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး ကုသမှုကုန်ကျစရိတ်ကို သိသာထင်ရှားပြီး စဉ်ဆက်မပြတ် လျှော့ချနိုင်စေသည်။
ရပ်ရွာလူထုကို ဦးဆောင်ရန် စွမ်းအားမြှင့်ပေးခြင်းသည် ရပ်ရွာဦးဆောင်သော HIV ပရိုဂရမ်များတွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်းသည် အသွင်ပြောင်းသော အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိစေနိုင်ကြောင်း ပြသသည်။နိုင်ဂျီးရီးယားရှိ ရပ်ရွာအဖွဲ့အစည်းများမှ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သည့် ပရိုဂရမ်များသည် HIV ပိုးကုသခွင့်ရရှိမှု 64% တိုးလာမှု၊ HIV ကာကွယ်ရေးဝန်ဆောင်မှုများကို အသုံးပြုနိုင်ခြေ နှစ်ဆ၊ နှင့် တစ်သမတ်တည်း ကွန်ဒုံးအသုံးပြုမှု လေးဆတိုးလာခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း ၎င်းမှရှင်းပြသည်။HIV ကူးစက်နိုင်ခြေ။တန်ဇန်းနီးယားတွင် United Republic of Tanzania တွင် သက်တူရွယ်တူ ပက်ကေ့ခ်ျမှတဆင့် ဝင်ရောက်သည့် လိင်လုပ်သားများအကြား HIV ဖြစ်ပွားမှု ထက်ဝက် (၅% မှ ၁၀.၄%) လျော့နည်းသွားကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။
“ကျွန်ုပ်တို့သည် HIV ပြန့်ပွားမှုကို ဆက်လက်တွန်းအားပေးနေသည့် စနစ်ကျသော မတရားမှုများကို အဆုံးသတ်ရန် အပြောင်းအလဲ၏ ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ်သည်။"U=U တွင် တိုးတက်မှု၊ ဆေးဝါးများ လက်လှမ်းမီမှု တိုးတက်ကောင်းမွန်လာပြီး ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းတွင် တိုးတက်မှုကို ကျွန်ုပ်တို့ မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။Access to Medicines Ireland ၏ ပူးတွဲတည်ထောင်သူ Robbie Lawlor က ပြောသည်။"ကျွန်ုပ်တို့သည် တရားမျှတသောကမ္ဘာတစ်ခုအတွက် တိုက်ပွဲဝင်သင့်ပြီး အမည်းစက်များကို ချေမှုန်းရန် တာဝန်ပေးထားကြောင်း၊ သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့သည် အဓိကဆွေးနွေးမှုများမှ ထွက်ခွာသွားပါသည်။ကျွန်တော်တို့က အဲဒါမျိုး ဖြစ်နေတယ်။အသိုင်းအဝိုင်းများကို ဘေးဖယ်ထား၍ မရတော့ပါ။အခုက ဦးဆောင်ရမယ့်အချိန်ပါပဲ။”
လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများသည် ဆန်းသစ်တီထွင်မှု၏ ရှေ့တန်းမှဖြစ်ကြောင်း အစီရင်ခံစာက မီးမောင်းထိုးပြသည်။နမီးဘီးယားနိုင်ငံ၊ Windhoek တွင် ကျောင်းကတိကဝတ်များကြောင့် မကြာခဏ ဆေးခန်းမတက်နိုင်သော လူငယ်များအား HIV ဆေးဝါးများ၊ အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးများ ပံ့ပိုးပေးရန်အတွက် e-bikes များကို အသုံးပြုပါသည်။တရုတ်နိုင်ငံတွင် လူမှုအသိုက်အဝန်းအဖွဲ့များသည် ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံအတွင်း HIV စမ်းသပ်မှု လေးပုံတစ်ပုံကျော်ကို လူများကိုယ်တိုင် စမ်းသပ်နိုင်စေရန် စမတ်ဖုန်းအက်ပ်များကို တီထွင်ခဲ့ကြသည်။
အစီရင်ခံစာတွင် လူမှုအသိုက်အဝန်းများက ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများကို မည်ကဲ့သို့ တာဝန်ယူကြောင်း ပြသထားသည်။တောင်အာဖရိကတွင် HIV ပိုးရှိသူများ၏ လူမှုကွန်ရက်ငါးခုသည် ခရိုင် ၂၉ ခုရှိ နေရာ ၄၀၀ ကို စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့ပြီး HIV ပိုးရှိသူများနှင့် အင်တာဗျူးပေါင်း ၃၃၀၀၀ ကျော်ကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။Free State ပြည်နယ်တွင်၊ ဤရလဒ်များသည် ပြည်နယ်ကျန်းမာရေးအရာရှိများအား ဆေးခန်းစောင့်ဆိုင်းချိန်နှင့် ART ဆေးများအတွက် သုံးလနှင့် ခြောက်လကြာ ဆေးပေးရမည့်အချိန်များကို လျှော့ချရန်အတွက် စားသုံးမှုပရိုတိုကောအသစ်များကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့သည်။
“ LGBT+ ကဲ့သို့သော အဓိကအုပ်စုများသည် ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများမှ ဖယ်ထုတ်ခံရခြင်းကို အလွန်စိုးရိမ်မိပါသည်” ဟု ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် အာဖရိကရေးရာဝန်ကြီး Andrew Mitchell က ပြောကြားခဲ့သည်။“ယူကေဟာ ဒီအသိုင်းအဝိုင်းတွေရဲ့ အခွင့်အရေးတွေအတွက် ရပ်တည်ပြီး သူတို့ကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ။ဤကပ်ရောဂါကို တွန်းအားပေးနေသော မညီမျှမှုများအပေါ် ကျွန်ုပ်တို့၏ ဆက်လက်အာရုံစိုက်မှုအတွက် UNAIDS ကို ကျေးဇူးတင်ရှိပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရန် မျှော်လင့်ပါသည်။HIV နှင့် နေထိုင်သူများ၏ အသံကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် 2030 ခုနှစ်တွင် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် အေအိုင်ဒီအက်စ် ပပျောက်ရေး အတူတကွ လုပ်ဆောင်ပါ။”
ရပ်ရွာဦးဆောင်သော အကျိုးသက်ရောက်မှုများ၏ ရှင်းလင်းပြတ်သားသော အထောက်အထားများရှိသော်လည်း ရပ်ရွာဦးဆောင်သော တုံ့ပြန်မှုများသည် အသိအမှတ်ပြုမခံရဘဲ၊ ငွေကြေးမလုံလောက်ဘဲနှင့် အချို့နေရာများတွင်ပင် တိုက်ခိုက်ခံရသေးသည်။အရပ်ဘက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဘေးဖယ်ထားသော လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ လူ့အခွင့်အရေးကို ဖိနှိပ်ခြင်းသည် ရပ်ရွာအဆင့်တွင် HIV ကာကွယ်ရေးနှင့် ကုသရေးဝန်ဆောင်မှုများ ပေးဆောင်ရန် ခက်ခဲစေသည်။အများသူငှာ လုပ်ဆောင်မှုများအတွက် လုံလောက်သော ရန်ပုံငွေ မလုံလောက်ခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ တိုးချဲ့မှုကို တားဆီးရန် ခက်ခဲစေသည်။ဤအတားအဆီးများကို ဖယ်ရှားလိုက်လျှင် ရပ်ရွာအဖွဲ့အစည်းများသည် အေအိုင်ဒီအက်စ် တိုက်ဖျက်ရေးတွင် အရှိန်အဟုန်ကြီးမားစွာ ဖန်တီးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
2021 ခုနှစ် AIDS တိုက်ဖျက်ရေး နိုင်ငံရေးကြေငြာစာတမ်းတွင်၊ အထူးသဖြင့် HIV ကူးစက်ခံရနိုင်ခြေမြင့်မားသောလူများအတွက် HIV ဝန်ဆောင်မှုများပေးဆောင်ရာတွင် ရပ်ရွာလူထုပါဝင်သည့် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍကို ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။သို့သော်လည်း 2012 ခုနှစ်တွင် HIV ရန်ပုံငွေ၏ 31% ကျော်ကို အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများမှတဆင့် လွှဲပေးခဲ့ပြီး ဆယ်နှစ်အကြာ 2021 ခုနှစ်တွင် HIV ရန်ပုံငွေ၏ 20% သာ ရရှိနိုင်သည် - ကတိကဝတ်ပြုထားသည့် ကတိကဝတ်များတွင် မကြုံစဖူး ပျက်ကွက်သွားခဲ့သည်။ ပေးဆောင်ရမည်။ဘဝ၏စျေးနှုန်း။
“လူထုဦးဆောင်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်က HIV ကို လောလောဆယ် အရေးကြီးဆုံး တုံ့ပြန်မှုပါပဲ” ဟု International Treatment Preparedness Alliance ၏ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Solange-Baptiste က ပြောကြားခဲ့သည်။"သို့သော်အံ့သြစရာကောင်းသည်မှာ၊ ၎င်းသည်ကူးစက်ရောဂါကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုကိုမတိုးတက်ဘဲကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအစီအစဉ်များ၏အခြေခံအုတ်မြစ်မဟုတ်" ဟုအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကုသမှုကြိုတင်ပြင်ဆင်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့၏အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Solange-Baptiste မှပြောကြားခဲ့သည်။လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ မဟာဗျူဟာများ သို့မဟုတ် အားလုံးအတွက် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု ယန္တရားများ။ပြောင်းလဲချိန်တန်ပြီ”
မိနစ်တိုင်း လူတစ်ယောက် AIDS နဲ့ သေတယ်။အပတ်စဉ် မိန်းကလေးငယ်နှင့် အမျိုးသမီးငယ် ၄၀၀၀ သည် HIV ပိုးကူးစက်ခံရပြီး HIV ပိုးရှိသူ ၃၉ သန်းရှိသည့်အနက် ၉ ဒသမ ၂ သန်းသည် အသက်ကယ်ဆေးကုသမှု ခံယူခွင့်မရှိပေ။အေ့ဒ်စ်ရောဂါ ချုပ်ငြိမ်းရန် လမ်းကြောင်း ရှိပြီး AIDS သည် 2030 တွင် ကုန်ဆုံးနိုင်သော်လည်း ရပ်ရွာလူထုက ဦးဆောင်မှသာလျှင်၊
UNAIDS မှ တောင်းဆိုသည်- ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်များသည် HIV အစီအစဉ်များနှင့် အစီအစဉ်များအားလုံး၏ ဗဟိုချက်ဖြစ်ရန်၊ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်မှုအား အပြည့်အဝနှင့် လုံလုံခြုံခြုံ ရန်ပုံငွေပံ့ပိုးပေးရမည်။ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ အတားအဆီးများကို ဖယ်ရှားရမည်။
အစီရင်ခံစာတွင် လူမှုအသိုက်အဝန်းခေါင်းဆောင်များမှ ၎င်းတို့၏ အောင်မြင်မှုများ၊ ၎င်းတို့ရင်ဆိုင်ရသည့် အတားအဆီးများနှင့် လူထုကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် HIV ပပျောက်ရေးအတွက် ကမ္ဘာက လုပ်ဆောင်ရမည့်အရာများကို မျှဝေရင်း ဧည့်သည်ဆောင်းပါးကိုးပုဒ်ကို ပါရှိသည်။
HIV/AIDS ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ ပူးတွဲအစီအစဉ် (UNAIDS) သည် HIV ကူးစက်မှုအသစ် လုံးဝမရှိ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ကင်းစင်ပြီး AIDS နှင့် ဆက်နွှယ်သေဆုံးမှု သုညဆိုင်ရာ မျှဝေထားသော အမြင်ဆီသို့ ကမ္ဘာကို လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။UNAIDS သည် UNHCR၊ UNICEF၊ World Food Programme၊ United Nations Development Programme၊ United Nations Population Fund၊ United Nations Office of Drugs and Crime၊ United Nations Women၊ International Labour Organization၊ United Nations၊ UNESCO၊ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ နှင့် ကမ္ဘာ့ဘဏ် - နှင့် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရည်မှန်းချက်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သော 2030 ခုနှစ်တွင် အေအိုင်ဒီအက်စ် ကပ်ရောဂါကို အဆုံးသတ်ရန် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနှင့် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မိတ်ဖက်များနှင့် နီးကပ်စွာ လုပ်ဆောင်ပါ။ပိုမိုလေ့လာသင်ယူရန်နှင့် Facebook၊ Twitter၊ Instagram နှင့် YouTube တို့တွင် ကျွန်ုပ်တို့နှင့် ချိတ်ဆက်ရန် unaids.org သို့ ဝင်ရောက်ပါ။